Lipoedeem Diëtisten Nederland
Eerlijk voedingsadvies voor vrouwen met lipoedeem
Blog Layout
Koolhydraten
duda-wsm • 24 oktober 2020
Koolhydraten is een macronutriënt en een belangrijk onderdeel van onze voeding. Het is een verzamelnaam voor zetmeel, suikers en vezels. Ze komen voor in heel veel voedingsmiddelen in verschillende vormen. De laatste paar jaar zijn koolhydraten geregeld in het nieuws. Wat zijn het? Zijn ze onmisbaar of juist ongezond? In deze blog geef ik een samenvatting weer.
Koolhydraten kun je vinden in verschillende voedingsmiddelen:
- Brood
- Koek
- Fruit
- Gebak
- Pasta
- Snoep
- Haver
Er zijn verschillende vormen van koolhydraten en kunnen op verschillende manieren worden ingedeeld. We maken onder andere onderscheid tussen verteerbare en niet-verteerbare koolhydraten:
- Verteerbare koolhydraten zijn opgebouwd uit verschillende moleculen: glucose, fructose en galactose. In ons lichaam worden ze afgebroken en opgenomen in ons lichaam.
- Niet-verteerbare koolhydraten worden ook wel vezels genoemd. Ze worden niet opgenomen in ons lichaam. Toch zijn ze functioneel: ze zorgen ervoor dat je kunt poepen en ze voeden de darmbacteriën.
Verteerbare koolhydraten
De verteerbare koolhydraten zijn te verdelen in twee groepen: de enkelvoudige en meervoudige koolhydraten. De enkelvoudige koolhydraten noemen we ook wel
snelle suikers
omdat ze opgebouwd zijn uit enkele moleculen. Ze worden snel in ons lichaam opgenomen. De meervoudige koolhydraten worden ook wel
langzame suikers
genoemd omdat deze suikers langzaam worden opgenomen in ons lichaam. In totaal zijn er vier soorten koolhydraten:
- Monosacchariden | deze suikers bestaan uit 1 molecuul (mono = enkel). Voorbeelden van monosacchariden zijn glucose, fructose en galactose. In deze vorm worden ze opgenomen in ons lichaam. Wanneer er twee monosacchariden aan elkaar gekoppeld zijn, vormen ze een disaccharide.
- Disacchariden | deze suikers bestaan uit 2 moleculen (di = twee). Voorbeelden zijn lactose (in melk), saccharose en maltose. Deze worden in ons lichaam afgebroken met behulp van enzymen en vervolgens als monosacchariden opgenomen in ons lichaam.
- Oligosacchariden | deze suikers bestaan uit een een aantal moleculen (oligo = een paar). Ze bevatten minimaal 3 moleculen, maar kan ook uitlopen tot (ongeveer) 10. Ook deze suikers worden in ons lichaam afgebroken met behulp van enzymen en vervolgens als monosacchariden opgenomen in ons lichaam .
- Meervoudige koolhydraten bestaan uit heel veel moleculen. We noemen deze ook wel polysacchariden (poly = veel). Voorbeelden zijn zetmeel, cellulose en pectine. Ook deze koolhydraten worden in ons lichaam afgebroken en vervolgens opgenomen als monosacchariden.
Glucose
Alle koolhydraten zijn opgebouwd uit glucose, fructose en galactose. Glucose is de meest belangrijke van de drie. Glucose is namelijk onze brandstof. Een teveel wordt omgezet in vet en opgeslagen onder de huid. Met name producten die veel (toegevoegde) suikers bevatten en weinig voedingsvezels (zie ook niet-verteerbare koolhydraten en hun invloed verderop) verhoogt de kans op een te veel aan glucose en deze voedingsmiddelen kunnen beter vermeden worden.
Niet-verteerbare koolhydraten
Niet-verteerbare koolhydraten worden (zoals de term al eigenlijk zegt) niet verteerd en dus ook niet opgenomen in het lichaam. We kennen deze koolhydraten beter onder de verzamelnaam vezels.
Er zijn twee soorten vezels:
Er zijn twee soorten vezels:
- Fermenteerbare en (in) wateroplosbare vezels waaronder inuline. Deze spelen een belangrijke rol in de gezondheid van de darmen. Ze voeden de gezonde bacteriën.
- Niet-fermenteerbare onoplosbare vezels worden ook wel prebiotica genoemd. Ook zij hebben een gunstig effect op de darmen, al worden ze niet gefermenteerd.
Kwaliteit vs. kwantiteit
Voorbeeld:
Oligosacchariden komen veel voor in bonen. Bonen bevatten naast deze snelle suikers ook veel vezels, vitaminen en mineralen. Ze worden gezien als een gezonde bron van eiwitten en kunnen dienen als vleesvervanger. Mensen die meerdere malen per week bonen (of peulvruchten) eten, hebben vaak gezondere darmen en hebben minder kans op obesitas, hart- en vaatziekten etc. Maar een grote groep mensen met PDS
kunnen de koolhydraten van peulvruchten niet verdragen en krijgen veel last van hun darmen.
Conclusie: bonen zijn gezond, maar niet voor sommige mensen met PDS.
Conclusie: bonen zijn gezond, maar niet voor sommige mensen met PDS.
Toch zijn er een aantal conclusies die we wel zouden kunnen trekken op het gebied van koolhydraten en gezondheid:
- Toegevoegde suikers (denk aan snoep, koek en gebak) leveren geen toegevoegde waarde op het gebied van gezondheid. Dit is voeding voor af en toe.
- Suikers die van nature in voeding aanwezig zijn worden minder snel in ons lichaam opgenomen omdat ze in voedingsmiddelen zitten waar ook vezels in zitten. Vezels vertragen de opname van suiker. Ook zitten er in deze voedingsmiddelen vitamines en mineralen die een bijdrage leveren aan een gezond lichaam.
Of een koolhydraat gezond is, hangt helemaal af van de bron van de koolhydraat. Over het algemeen zijn de volgende voedingsmiddelen bronnen van gezonde koolhydraten:
Bedankt voor het lezen van deze blog. Zou je meer willen weten over voeding, gezondheid en/of gedragsverandering bij lipoedeem, neem dan contact met één van de diëtisten op en maak een afspraak.
Blijf verbonden
Sluit je aan bij een Facebookgroep met lotgenoten (niet voor professionals).
Volg ons op Instagram voor de laatste updates.
Volg ons op Instagram (ook voor professionals).
Wat is het en hoe weet ik of ik insulineresistent ben?
Leer de signalen herkennen
Meer eten? Maar ik ben al zo dik!
En wat is het niet?
Waarom een "gezond gewicht" eigenlijk niet bestaat!
Een wondermiddel of schadelijk?
Feit of fabel?
Veel vrouwen hebben een ideaalbeeld in hun hoofd hoe ze eruit willen zien. Soms is dat realistisch maar soms ook helemaal niet. Elke vrouw is verschillend en de ene vrouw is gevoeliger voor het slanke schoonheidsideaal dan de andere. “De vrouw” bestaat dan ook niet. Maar wat de meeste van ons gemeen hebben is dat we graag lekker in ons vel willen zitten en een gezond gewicht willen hebben. Of dat in jouw hoofd nu maatje 34 is of maatje 50, dat doet er niet toe. Je hebt extra gewicht en wil daar graag wat van verliezen. Maar bij lipoedeem is afvallen een stuk uitdagender dan bij vrouwen zonder lipoedeem (en daar is het vaak al moeilijk genoeg). In dit artikel ga ik dan ook dieper in op:
Heb je moeite met afvallen? Lijken sommige plekken op je lichaam maar niet slanker te worden? Heb je last van pijnlijke en vermoeide benen/armen en snel last van blauwe plekken? Ben je in de puberteit of tijdens een zwangerschap veel aangekomen? Dan kan het zijn dat je lipoedeem hebt!
Naast koolhydraten zijn vetten ook macronutriënten en een belangrijk onderdeel van onze voeding. Ze zijn een belangrijke bron van verschillende vitamines (waaronder vitamine A, D en E) en leveren essentiële vetzuren die ons lichaam nodig heeft om te kunnen functioneren. Zo zijn ze een bouwstof voor onze hersenen, zenuwen en hormonen. Ze komen in veel verschillende voedingsmiddelen voor en we onderscheiden verschillende soorten vet. Niet alle vetten zijn even gezond. In deze blog lees je de basis van vetten, welke gezond zijn (en welke je beter kunt vermijden) en welke voedingsbronnen geschikt zijn voor je dagelijkse portie vet.